Archeologiczne sensacje z woj. lubelskiego

Dokonania i znaleziska archeologiczne z obszaru województwa lubelskiego znalazły się wśród finalistów plebiscytu Archeologiczne Sensacje 2023 r. organizowanego przez miesięcznik „Archeologia Żywa”.

Lubelskie „sensacje” archeologiczne o wyróżnienia powalczą w czterech kategoriach:

– Najważniejszy skarb: zestaw trzynastu wykonanych z brązu ozdób sprzed 2,5 tysiąca lat, znaleziony w miejscowości Czernięcin Poduchowny (gm. Turobin);

– Unikatowy artefakt: średniowieczna głowica buławy gwiaździstej odkryta w Szkuciskach/ Kłodnicy (gm. Wilków);

– Najważniejsze odkrycie archeologiczne w Polsce: mury nieznanej dotąd średniowiecznej wieży zlokalizowane na terenie dawnego klasztoru pobernardyńskiego w Lublinie;

– Najskuteczniej promowane badania: Archeologia i Starożytności Chodlika.

Skarb z Czernięcina zawiera m.in. szpile, bransolety, nagolenniki i naszyjnik. Ozdoby przypisywane są ludności kultury łużyckiej i datowane na okres ok. 550-400 lat p.n.e.

>>> CZYTAJ TAKŻE: Kolejne odkrycie archeologiczne na Lubelszczyźnie. Tym razem w powiecie hrubieszowskim (zdjęcia)

Całość spoczywała na łąkach w Czernięcinie na głębokości ok. 20-25 cm poniżej powierzchni gruntu i została odkryta – za pozwoleniem konserwatorskim – przy pomocy wykrywacza metali przez Łukasza Jabłońskiego. Znalezisko jest o tyle niezwykłe, że ozdoby kultury łużyckiej występowały na tym regionie bardzo rzadko i raczej pojedynczo lub w postaci niewielkich fragmentów, a nie – jak w tym przypadku –w ilości kilkunastu sztuk zebranych razem.

Znaleziona podczas robót budowlanych przez 12-letniego Witolda Bołucia głowica buławy pochodzi prawdopodobnie z XII-XIV w., ma wysokość 72 mm i wykonana została z brązu. Buławy były bronią obuchową, następcą maczug; uszkodzone i powgniatane guzy na odkrytym w Kłodnicy egzemplarzu również wskazują, że mógł być używany do walk.

Pozostałości nieznanej średniowiecznej wieży zostały odkryte podczas prac budowlanych i konserwatorskich prowadzonych w zabudowaniach kościoła pw. Nawrócenia św. Pawła i dawnego klasztoru Bernardynów w Lublinie.

Obiekt ma kształt prostokątnej budowli o wymiarach 7,5 x 8,5 m, mającej po trzy podpory od wschodu i zachodu; szerokość ścian wynosi 1,5-1,7 m. Według dr inż. arch. Krzysztofa Janusa z Politechniki Lubelskiej wieża liczyła co najmniej pięć kondygnacji, co dawało jej wysokość odpowiednią do pełnienia funkcji obserwacyjnej. Badacz uważa również, że konstrukcja ta nie mogła powstać później niż obronne mury miejskie wzniesione za czasów Kazimierza Wielkiego (ok. 1342 r.) – w takim układzie stanowiłaby bowiem zaprzeczenie obronności miasta. Niewykluczone natomiast, że była jednym z elementów większego systemu obronnego średniowiecznego Lublina.

Kompleks osadniczy w Chodliku położony jest w północno-zachodniej części Lubelszczyzny, w Kotlinie Chodelskiej. Ze względu na swoje rozmiary (powierzchnia ok. 7 ha, otoczona trzema wałami o długości około 2 km) zaliczany jest do tzw. „wielkich” grodów słowiańskich funkcjonujących w okresie plemiennym i stanowi jeden z najbardziej interesujących zespołów osadnictwa plemiennego. W skład kompleksu, poza grodziskiem, wchodzi kilka osad oraz cmentarzysk kurhanowych. Miejsce jest przedmiotem badań archeologicznych od ponad 60 lat, ale przyczyny jego powstania oraz pełniona rola nadal nie zostały jednoznacznie określone.

>>> CZYTAJ RÓWNIEŻ: Tajemnicze groby odkryte w sercu Chełma

Zwycięzcy w każdej z kategorii wyłonieni zostaną na podstawie liczby oddanych na nich głosów.

Głosować można na poprzez stronę internetową